In een beleidsbrief adviseren onderzoekers van Wageningen University & Research de landelijke overheid om maatregelen te nemen ter preventie (en herstel) van bodemverdichting. Bodemverdichting door landbouwvoertuigen wordt gezien als een van de grootste dreigingen voor het functioneren van de bodem. Het probleem van bodemverdichting is niet nieuw en is de afgelopen 30 jaar groter geworden door steeds zwaarder wordende machines. De technische oplossingen, die door de jaren heen ontwikkeld zijn, bereiken de markt maar beperkt of zijn niet toereikend om bodemverdichting te voorkomen.
Boeren moeten, soms onder ongunstige rooiomstandigheden, de gewassen de grond uit krijgen. Daarbij kun je denken aan een te natte grond, maar ook aan wet- en regelgeving en druk van fabrieken die niet langer kunnen wachten. De boer wil bodemverdichting wel voorkomen, maar moet regelmatig de verkeerde keuze maken.
Bodemverdichting bij de kern aanpakken
In de Bodemmonitoringsrichtlijnen en het Nationaal Programma Landbouwbodems zijn zaken opgenomen die bodemverdichting kunnen voorkomen, veelal sterk gericht op kennisoverdracht en stimulering. Dit is zeker nodig, maar nog onvoldoende om de trend naar steeds dichtere bodems om te buigen. Ook omdat verdichte bodems lastig te herstellen zijn. Op basis van recent nationaal- en internationaal onderzoek, o.a. binnen EJP Soil, zijn de volgende hoofdlijnen geformuleerd:
- Het is belangrijk om meer partijen mede verantwoordelijk te maken in zowel de landbouwketen als in het waterbeheer.
- Innovatie en onderzoek naar technische- en planttechnische oplossingen zouden uitgebreid moeten worden.
- Een te hoge aslast zou beperkt moeten worden zodat het probleem van bodemverdichting meer bij de kern aangepakt wordt.
Dit resulteert in een aantal concrete ideeën, zoals het wettelijk limiteren van de aslast, het faciliteren van een bovenwettelijk initiatief bodemverdichting met de hele sector, het beter opleiden van DAW-adviseurs, het stimuleren van machine innovaties, preventie bodemverdichting opnemen in waterschapsverorderingen en het doen van meer onderzoek naar diepwortelende gewassen.
Met bovenstaande maatregelen kan de landelijke overheid de markt stimuleren en deels reguleren om verder te werken aan de preventie en het herstel van bodemverdichting.